Çewlik.net – Türkiye’de çocuk işçilik, ekonomik zorluklar ve denetim eksikliği nedeniyle trajik sonuçlar doğurmaya devam ediyor.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi’nin 2025 verilerine göre, yılbaşından Nisan ayına kadar 17 çocuk/genç işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. 2024 yılında ise toplam 71 çocuk/genç işçi hayatını kaybetti. Son 10 yılda bu sayı en az 742 olarak kaydedildi.
Çocuk hakları savunucuları, bu ölümlerin önlenmesi için acil önlemler alınması gerektiğini vurguluyor.
Niğde, Konya, Kayseri ve Antalya’da Trajik Çocuk İşçi Ölümleri
2025’in ilk aylarında yaşanan iş cinayetleri, çocuk işçiliğin vahim sonuçlarını bir kez daha gözler önüne serdi:
- Niğde Bor Karma ve Deri İhtisas Organize Sanayi Bölgesi: 14 yaşındaki Abdurrahman Özkul, geri dönüşüm fabrikasında çalışırken kolunu makineye kaptırdı ve hayatını kaybetti.
- Konya Beyşehir: Suriyeli göçmen 14 yaşındaki Yusuf Mısri, kuyu açma işinde sondaj makinesi borusunun yerinden çıkması sonucu başına halat kancası çarpmasıyla yaşamını yitirdi.
- Kayseri Sarıoğlu Kum Ocağı: 17 yaşındaki Mehmet Özarslan, iş makinesinin bakımını yaparken Kızılırmak Nehri’ne düştü. Cansız bedenine 26 saat sonra ulaşıldı.
- Antalya: Şırnak’tan çalışmak için gelen 17 yaşındaki Yakup Taşar, işyerinde intihar etti.
- Gaziantep: 16 yaşındaki Halil Kırpaç, elini makineye kaptırarak üç parmağını kaybetti.
Bu olaylar, çocuk işçilerin tehlikeli işlerde çalıştırılmasının ve iş güvenliği önlemlerinin yetersizliğinin acı sonuçlarını ortaya koyuyor.
İSİG Meclisi’nin Talepleri: Çocuk İşçilik Yasaklansın!
İSİG Meclisi, çocuk işçi ölümlerinin önlenmesi için acil reformlar talep ediyor:
- Çocuk işçiliğin kesin olarak yasaklanması,
- Eğitimin tüm kademelerde parasız ve erişilebilir olması,
- Çocukların fiziksel ve ruhsal gelişimine uygun güvenli ortamlar sağlanması,
- İşyerlerinde etkin denetim mekanizmalarının kurulması.
Meclis, özellikle MESEM (Mesleki Eğitim Merkezi) programlarının çocukları ucuz iş gücü olarak kullanmaya yönelik bir araç haline geldiğini vurguluyor. İSİG Koordinatörü Murat Çakır, “MESEM’lere baktığımızda amacın mesleki eğitim değil, çocukları işçi olarak kullanmak olduğunu görüyoruz” diyor.
Çocuk İşçi Ölümlerinin Arkasındaki Gerçek: Ekonomik Zorluklar ve Denetim Eksikliği
Çocuk hakları savunucuları ve işçi güvenliği uzmanları, çocuk işçiliğin temel nedenlerini ekonomik yoksulluk ve denetim eksikliği olarak sıralıyor. Derin Yoksulluk Ağı Kurucusu Hacer Foggo, 2023-24 öğretim yılında 612 bin 814 çocuğun okulu bıraktığını ve yoksul ailelerde eğitimin öncelik olmaktan çıktığını belirtiyor.
Ayrıca, çocuk işçilerin çoğunun kayıt dışı çalıştığı ve işyerlerinin genellikle kaçak olduğu ifade ediliyor. Bu durum, çocukların ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılmasını kolaylaştırıyor. Uzmanlar, denetimlerin sıkılaştırılması ve çocuk işçiliği teşvik eden politikaların sona ermesi gerektiğini vurguluyor.
2025’te Çocuk İşçi Ölümleri
İSİG Meclisi’nin 2025 verilerine göre:
- Ocak: En az 7 çocuk/genç işçi hayatını kaybetti.
- Şubat: 4 çocuk/genç işçi yaşamını yitirdi.
- Mart: 6 çocuk/genç işçi iş cinayetlerinde öldü.
- Nisan (ilk iki hafta): En az 4 çocuk işçi hayatını kaybetti.
2024 yılında ise 71 çocuk/genç işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. Son 10 yılda çalışırken ölen çocuk/genç sayısı ise en az 742 olarak kaydedildi.
Çocuk İşçiliğin Önlenmesi İçin Ne Yapılmalı?
Çocuk işçiliğin sona ermesi için önerilen çözümler arasında şunlar yer alıyor:
- Eğitim sisteminin güçlendirilmesi: Çocukların okula devam etmesi için maddi destek sağlanmalı.
- Sosyal koruma programları: Ailelere nakdi yardımlar ve eğitim desteği sunulmalı.
- Cezai yaptırımlar: Kayıt dışı çocuk işçi çalıştıran işyerlerine ağır cezalar uygulanmalı.
- Toplumsal farkındalık: Çocuk işçilikle mücadele için kampanyalar düzenlenmeli.