Fotoğraf: Hülya Çetinkaya / csgorselarsiv.org
Çewlik.net – Kadınların bekarlık soyadını tek başına kullanmasının önüne geçen düzenleme 9’uncu Yargı Paketinden çıkarıldı. Kararı CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır duyurdu. Söz konusu düzenlemeyle kadının bekarlık soyadını ancak kocasının soyadıyla birlikte kullanabilmesi öngörülüyordu.
‘Kadın istediği soy ismini kullanır
Konuyla ilgili açıklama yapan Başarır, şunları söyledi:
“İki gündür CHP bir direnç gösteriyor. Kadın istediği soy ismini kullanır. Bu kadının takdirindedir. Buna müdahale etmek AK Parti iktidarının ya da grubunun haddi değildir.”
Ne olmuştu?
TBMM’ye sunulan 9. Yargı Paketi, özellikle kadınların soyadı hakkı konusunda büyük tartışmalara yol açtı.
“Kadının soyadı” maddesi 9. Yargı Paketi’nde AYM’nin iptal ettiği şekliyle yer aldı. Yeni TMK 187. Madde’de şu ifadeler yer alıyor:
“Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır. Şu kadar ki; kadın evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Kadının soyadı, kendi soyadı ile önceki kocasının soyadından oluşuyorsa kadın bu soyadlarından sadece birisini evleneceği kocasının soyadının önünde kullanabilir.”
Kadının Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanma Hakkı: Yeni düzenleme, kadınların evlenmeden önceki soyadlarını kullanma hakkını kısıtlayarak, evlendikten sonra eşinin soyadını almasını öngörüyor.
Çifte Soyadı Kullanımı: Kadınların, evlendikten sonra kendi soyadlarını eşlerinin soyadı ile birlikte kullanmalarına izin verilmesi, ancak bu hakkın kapsamının daraltılması.
Anayasa Mahkemesi’nin Kararına Tepki: Düzenleme, Anayasa Mahkemesi’nin Medeni Kanun’un 187. maddesini iptal etmesinin ardından gelerek, bu kararın etkilerini sınırlamayı amaçlıyor.
Uluslararası Sözleşmelere Aykırılık: Düzenleme, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi (İHAM) ve BM Kadına Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW) gibi uluslararası sözleşmelere aykırı bulunuyor.
Kadının Bireysel Kimliğinin Yok Sayılması: Muhalefet, bu düzenlemenin kadının bireysel kimliğini ve haklarını yok sayarak aile bütünlüğünü erkeğin tahakkümüyle sağlamayı amaçladığını iddia ediyor.
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği: Düzenleme, toplumsal cinsiyet eşitliği ilkesine aykırı bulunuyor ve kadın hareketleri tarafından bu açıdan eleştiriliyor.
Aile Bütünlüğünün Korunması Gerekçesi: AKP düzenlemeyi aile bütünlüğünün korunması ve çocukların olumsuz etkilenmemesi gerekçesiyle savunuyor.
AKP Grup Başkan Vekili Abdullah Güler, konuya dair şu açıklamayı yaptı:
“Özellikle seçimlerden önce Anayasa Mahkemesi daha önce yürürlükte olan birçok kanun maddesini bazı gerekçelerle iptal etmişti. Bu iptal gerekçeleri kapsamında bazı düzenlemeleri bu kanun teklifinde yer veriyoruz.
Evlenen kadının soyadına ilişkin düzenleme getiriyoruz, kullanılacak soyadı nedeniyle aile bütünlüğünün zarar görmemesi ve çocukların olumsuz etkilenmemesi adına kadınların evlenince eşlerinin soyadını alacağı ve isterlerse önceki soyadlarını da kullanabileceklerine yönelik bir düzenleme hayata geçiriyoruz ve teklif ediyoruz.
Anneye, baba ile çocuk arasında soy bağının reddi için dava açma hakkı bu teklifimizde yer alıyor.
Diğer yandan ailenin huzur ve refahının korunması amacıyla baba olduğunu iddia eden üçüncü kişilerin soy bağının reddi davası açabilmesi belirli kurallara tabii olarak yine kanun teklifimizde yer alıyor.
Evlat edinenlerin adlarının evlatlığın ana ve baba adı olarak yazılabilmesine de bu teklifimizde imkan sağlıyoruz.” (HABER MERKEZİ)