AYM’den ‘Örgüt Adına Suç İşlemek’ Düzenlemesine Bir İptal Daha

    AYM, yargı paketiyle yeniden TCK’ye eklenen “örgüte üye olmamakla birlikle örgüt adına suç işlemek” maddesini ikinci kez iptal etti. “Devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar” maddesi de anayasaya aykırı bulundu.

    AYM, yargı paketiyle yeniden

    Çewlik.net- AKP iktidarı döneminde Türkiye’nin gündemine giren “örgüte üye olmamakla birlikle örgüt adına suç işlemek” suçlamasına Anayasa Mahkemesi’nden (AYM) ikinci iptal kararı geldi.

    AYM, daha önce iptal ettiği ancak 8. Yargı Paketi’yle yeniden getirilen düzenlemeyle ilgili yine iptal kararı verdi.

    Söz konusu düzenlemeye göre, “Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca iki yıl altı aydan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İşlenen suçun niteliğine göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir” içeriğini taşıyordu.

    AYM ayrıca, “devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar” başlığı altında 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası öngören benzer düzenlemeyi de anayasaya aykırı buldu.

    Yüksek Mahkeme Meclis’i Eleştirdi

    Yüksek Mahkeme, TBMM’yi de Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararındaki tespitleri gözeterek bir düzenleme yapmamakla eleştirdi.

    Mahkemeler, 6 ay sonra yürürlüğe girecek iptal kararıyla yok hükmünde sayılacak düzenlemeyi uygulayamayacağı için bu suçtan yargılananların durumu yeniden değerlendirilecek.

    T24’ün haberine göre, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 220 maddesinin 6. fıkrasında yer alan “Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca örgüte üye olmak suçundan da cezalandırılır.

    Örgüte üye olmak suçundan dolayı verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir. Bu fıkra hükmü sadece silahlı örgütler hakkında uygulanır” kuralı, 2023 tarihli AYM kararıyla iptal edilmişti.

    Kararda, “kişilerin örgüte üye olmak gibi son derece ağır bir suçtan cezalandırılmalarına neden olur” gerekçesine yer verilmişti.

    Yargı Paketiyle Yeniden Düzenlenmişti

    AYM’nin “somut gerekçeler olmalı” dediği ve “örgüt adına” kavramının belirsizliğine işaret ederek iptal ettiği “‘örgüt adına suç işleme” fiili, 8. Yargı Paketi ile yeniden TCK’ya girmişti.

    Yeni düzenlemeye göre, “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlediği” iddia edilen kişi, ayrıca 2 yıl 6 aydan 6 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak, suçun niteliğine göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilecekti.

    Yeni düzenlemeyle, “Örgüte üye olmamakla birlikte örgü adına suç işleyen kişi, ayrıca iki yıl altı aydan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

    İşlenen suçun niteliğine göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir. Bu fıkra hükmü sadece silahlı örgütler hakkında uygulanır” kuralı getirilmişti.

    TCK’nın “devletin güvenliğine karşı suçlar ile anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar” bakımından “silahlı örgüt” maddesini düzenleyen 314. Madde’ye eklenen fıkrayla da kişi ayrıca 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılabilecekti.

    Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi İptal Davası Açtı

    Ancak Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi, söz konusu yeni düzenlemenin anayasa aykırı olduğu gerekçesiyle iptal davası açtı. Aynı şekilde CHP de düzenlemeyi AYM’ye taşıdı.

    Başvuruları inceleyen AYM, kuralların Anayasa’ya aykırı olduğuna hükmetti. AYM kararında, iptal eden ilk kuralda “örgüt adına” kavramının belirsizliğine vurgu yapıldığı hatırlatıldı.

    Kararda, daha önce, “örgüte üye olmak gibi son derece ağır bir suçtan cezalandırılmalarına neden olacak şekilde geniş yorumlanmaya müsait olduğu” sonucuna varıldığı anımsatıldı.

    AYM değerlendirmesinde, “değişiklikle örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme fiillerinin bağımsız suçlar olarak düzenlendiği ancak suçun unsurlarının içerik ve kapsam bakımından aynı olduğu” belirtildi.

    Meclis’e Eleştiri

    Bu noktada, TBMM’nin, Anayasa Mahkemesi’nin anılan iptal kararındaki tespitler ışığında temel hak ve özgürlüklere ilişkin anayasal güvenceler gözetilerek bir düzenleme yapmadığına dikkat çeken AYM, “Bu nedenle kuralların iptal edilen hükümle aynı sonuçları doğuracağı kuşkusuzdur. Bu kapsamda kurallarda yer alan örgüt adına işlenen suç ibaresinin belirsiz olduğu ve kuralların kanunilik şartı taşımadığı sonucuna ulaşılmıştır” değerlendirmesini yaptı.

    Kararda, “Anayasa Mahkemesinin iptal kararındaki tespitler dikkate alınarak yeniden düzenlenme yapılması gerekmektedir” denilerek, TBMM’ye 6 ay süre verildi. İptal kararının bugün Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla birlikte 6 ay içinde yürürlüğe girmesi gerekecek.