DİYARBAKIR – Diyarbakır 4. İdare Mahkemesi, Diyarbakır Valiliği’nin Şeyh Said ve 46 arkadaşının anısına düzenlenmesi planlanan etkinliğe getirdiği yasak kararını iptal etti. Mahkeme, yasağın “kamu yararı amacı taşımadığı” ve “temel hakların kullanımına ölçüsüz müdahale” oluşturduğu gerekçesiyle hukuka aykırı olduğuna hükmetti.
Şeyh Said Anma Programına Valilik Yasağı
Diyarbakır Valiliği, Şeyh Said Eğitim Kültür ve Dayanışma Derneği tarafından 13 Şubat’ta Çand Amed Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenmesi planlanan “Şeva biranina lehengen serhildana 1925’ân” adlı anma programını yasakladı. Valilik, yasağa gerekçe olarak “kamu düzeni ve güvenliğinin bozulacağına dair ciddi belirtiler” olduğunu öne sürdü. Yasak kararı, 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu ile 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’na dayandırıldı.
Karar Tepkiyle Karşılandı
Ancak, bu karar hukukçular ve sivil toplum temsilcileri tarafından tepkiyle karşılandı. Yasak kararının, anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ile güvence altına alınan toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkına aykırı olduğu belirtildi.
Kararın İptali İçin Başvuru
Yasağın duyurulmasının ardından Avukat Mehdi Özdemir, aynı gün Diyarbakır 4. İdare Mahkemesi’ne başvurarak kararın iptalini talep etti. Başvuruda şu noktalar vurgulandı:
-
Yasak kararının AİHS ve Anayasa’ya aykırı olduğu,
-
Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının kanunla sınırlanabileceği ancak somut bir yasal dayanak bulunmadığı,
-
İşlemin amaç, sebep ve yetki bakımından hukuka aykırı olduğu.
Başvuru, yasağın keyfi bir şekilde alındığını ve demokratik hakların kullanımını engellediğini savundu.
Mahkeme: “Yasak Hukuka Aykırı”
Mezopotamya Ajansı’ndan Rukiye Payiz Adıgüzel’in haberine göre Diyarbakır 4. İdare Mahkemesi, yapılan başvuruyu değerlendirerek yasak kararını iptal etti. Mahkeme kararında şu önemli noktalara yer verdi:
-
Anma etkinliğinde provokatif veya yasadışı eylemler olacağına dair herhangi bir istihbari bilgi bulunmadığı,
-
Yasak kararının sebep unsurunun somut olarak ortaya konulamadığı,
-
Milli güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık, genel ahlak veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması gibi koşulların mevcut olmadığı,
-
İhtimale dayalı değerlendirmelerin yasaklama için yeterli olmadığı.
Mahkeme, kararında şu ifadeleri kullandı:
“Davacılar tarafından düzenlenmesi planlanan toplantıya izin verilmemesinin demokratik toplum düzeni için gerekli nitelikte, temel haklara en az müdahaleye olanak veren ölçülü bir sınırlama niteliğinde olmadığı ve kamu yararı amacı da taşımadığı anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.”
Bu gerekçelerle, mahkeme valiliğin yasak kararını iptal etti.