Çewlik.net – Irak’ın Halepçe kenti, yıllardır süren tartışmaların ardından nihayet il statüsüne kavuştu. “Halepçe’yi İl Olarak Tanıma Yasası” bugün Irak Resmi Gazetesi’nde yayımlanarak resmiyet kazandı. İşte Halepçe’nin il statüsüne geçiş süreci, yasal detaylar ve tarihi önemine dair her şey.
Halepçe’nin İl Statüsü Resmiyet Kazandı
Irak hükümetinin uzun süredir beklenen kararı hayata geçti. Halepçe, Irak’ın 19. resmi ili olarak yasal statüye kavuştu. Bugün yayımlanan “Halepçe’yi İl Olarak Tanıma Yasası”, kent için tarihi bir dönüm noktası oldu. Irak Adalet Bakanı Halid Şuwani, Bağdat’ta düzenlediği basın toplantısında, “Bugünden itibaren Halepçe resmen il statüsüne kavuşmuştur. Yasa yürürlüğe girdi ve ilgili tüm kurumlara iletilecektir” dedi.
Yasal Süreç ve İdari Adımlar
Bakan Şuwani, yasanın uygulanmasına yönelik süreci şu sözlerle özetledi:
“Yasa, Irak Cumhurbaşkanlığı, Parlamento, Irak Federal Hükümeti ve Kürdistan Bölgesi Hükümeti’nin ilgili kurumlarına gönderilecek. Ardından cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılacak ve bu kararname bir kez daha Irak Resmi Gazetesi’nde yayımlanacak. Bu adımlarla Halepçe’nin il statüsüne geçişi tam anlamıyla tamamlanmış olacak.”
Yasanın önünde artık hiçbir anayasal engel bulunmadığını vurgulayan Şuwani, olası mahkeme itirazlarına karşı her türlü yasal önlemin alındığını belirtti.
Halepçe’nin İl Statüsü Sürecindeki Gecikmeler
Halepçe’nin il statüsüne geçişi kolay bir süreç olmadı. Irak Parlamentosu, yasayı 14 Nisan 2025’te kabul etmiş, 29 Nisan’da ise Cumhurbaşkanı Abdüllatif Reşid tarafından onaylanmıştı. Ancak daha önceki yıllarda, mezhebi ve siyasi çekişmeler nedeniyle yasa tasarısı defalarca Parlamento gündeminden çekilmişti. Bu engeller, Halepçe’nin il statüsüne kavuşmasını yıllarca geciktirdi.
Halepçe’nin Tarihi ve İdari Yapısı
Halepçe, geçmişte Kürdistan Bölgesi’ne bağlı Süleymaniye ilinin bir parçasıydı. Günümüzde yaklaşık 120 bin nüfusa sahip olan kent, idari olarak şu birimlerden oluşuyor:
- Halepçe Merkez ve Hurmal ilçeleri
- Biyare, Bemo ve Sirwan nahiyeleri
Halepçe, Osmanlı döneminde 1889 yılında ilçe statüsü kazanmıştı. Kentin ilk kaymakamı ise Adile Hanım’ın eşi Wasman Caf Paşa olmuştu. Tarihi ve kültürel açıdan zengin bir geçmişe sahip olan Halepçe, yeni statüsüyle bölgedeki önemini daha da artıracak.
Arazi İadesi Konusunda Teknik Gecikmeler
Basın toplantısında Rûdaw muhabiri, Kerkük ve çevresinde el konulmuş 300 bin dönümlük Kürt ve Türkmen arazisinin iadesine ilişkin gecikmeleri sordu. Bakan Şuwani, “Gecikme siyasi değil, yalnızca teknik nedenlerden kaynaklanıyor. Bu konuda daha fazla teknik toplantıya ihtiyaç var” yanıtını verdi. Arazi iadesi süreci, bölgedeki hassasiyetler nedeniyle dikkatle yürütülüyor.
Halepçe’nin İl Statüsünün Önemi
Halepçe’nin il statüsüne kavuşması, yalnızca idari bir değişiklik değil, aynı zamanda bölgenin sosyo-ekonomik gelişimi için de bir fırsat. Yeni statüyle birlikte Halepçe, daha fazla özerklik ve kaynak elde ederek altyapı, eğitim ve sağlık gibi alanlarda gelişim sağlayabilecek. Ayrıca, kentin tarihi ve kültürel mirasının korunması için de önemli bir adım atılmış oldu.
Halepçe’nin Geleceği
Yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte, Halepçe’nin il statüsüne dair tüm idari ve yasal süreçler tamamlanacak. İlgili bakanlıklar ve daireler, yasal düzenlemeye uygun hareket ederek kentin yeni statüsüne geçişini hızlandıracak. Halepçe, Irak’ın 19. ili olarak bölgedeki stratejik konumunu güçlendirecek.