BİNGÖL – Zazacada Pez (keçi sürüsü) ve Koyê (Dağ) kelimelerinin birleşimiyle oluşan adıyla ve Kürtlerin milli karakteriyle özdeşleştirilen Pezkovî, Kürtler tarafından kutsal sayılıp korunsa da kaçak ya da ‘yasal’ yollarla avlanmaya devam ediyor.
Kürt mitolojisinin simgelerinden olan dağ keçileri, Avrupa Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi’ne (Bern Sözleşmesi) göre nesli yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan ve kesin olarak koruma altına alınması gereken hayvan türleri arasında.
Ancak bu karara rağmen Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, dönem dönem coğrafya ve sayı belirleyerek keçilerin avlanmasına izin veriyor. Yurt içinden ve yurt dışından birçok avcı, bölgeye gelerek dağ keçilerini avlıyor.
Kiği Doğa Aktivistleri de ‘pezkovî’lerin yasal ve kaçak yollarla avlanmasına tepki gösterdi. Basın açıklaması yapan aktivistler, bölgenin avcılığa kapanması gerektiğini söylerken avcılığın da bir spor olmadığını belirtti.
‘Artık Canımıza Tak Etti’
Kiğı Doğa Aktivistleri’nin konuya ilişkin açıklaması şöyle:
Uzun zamandır bizi rahatsız eden avcılık konusu. Artık canımıza tak etti. Kiğı halkı olarak bölgemizin ava kapatılmasını istiyoruz. Bizim dağlara ot, besin götürüp beslediğimiz, bölgemizin simgesi olan yaban hayvanlarını, gaddarca ve vahşice avlıyorlar.
‘Avcılık Spor Değil Vahşettir’
Bu yapılanların ne dinimizde ne de vicdan ve ahlakımızda yeri yoktur. Avcılık spor değil vahşettir, insanlık ayıbıdır.
Bütün kültürümüze işlemiş olan, masallarda çocuklarımıza anlattığımız yapan hayvanlarını avlanmalarına müsaademiz yoktur.
‘Avcılık Yasaklanmazsa Tepki Göstereceğiz’
Buradan tüm yetkililere sesleniyoruz, bölgemizde av yasaklansın. Bizi muhatap almayıp, avı meşrulaştırırsanız, sizlerin de o avcılardan bir farkınız kalmayacaktır.
Son olarak söylemek istediğimiz. Av yasaklanmazsa tüm Kiğı halkı olarak tepkimizi göstereceğiz.”
Bingöl’de Dağ Keçileri İçin Öldürme İzni
Merkez Av Komisyonu Bingöl’de 2024-2025 av sezonu için beş yaban keçisi, 2 hatalı boynuz/şelek ve 4 Çengel Boynuzlu Dağ Keçisi için öldürme izni verdi. Toplamda 11 yaban hayvan için katliam izni verilmiş oldu. Türkiye genelinde genelinde ise 235 yaban keçisi, 23 hatalı boynuz/şelek, 6 melez yaban keçisi, 38 kızıl geyik, 18 çengel boynuzlu dağ keçisi ve 5 anadolu yaban koyunu olmak üzere 325 yaban hayvanı için avlanma izni verdiler.
Mahkeme Kararına Rağmen Hayvanlar Öldürülüyor
Bingöl Barosu 27 Ağustos 2020 tarihinde yaban hayvanlarının öldürülmesine karşı Erzurum 1. İdare Mahkemesi’ne dava açtı. Dönemin baro başkan Hanifi Budancamanak’ın açtığı davanın ardından mahkeme çengel boynuzlu dağ keçileri ve yaban keçilerinin öldürülmesi için yapılan ihalelerin iptaline karar verdi. Ancak bu karara rağmen keçiler her yıl yeni ihalelerle avlanmaya devam ediyor.
Avcılık Yoluyla Hayvanların Katledilmesine İzin Verilen İller
Merkez Av Komisyonu kararına göre yaban hayvanı avına izin verilen iller:
Çengel boynuzlu dağ keçisi: Bingöl, Artvin, Rize, Erzincan.
Yaban Keçisi (Teke): Bingöl, Adıyaman, Muğla, Antalya, Isparta, Adana, Hatay, Kayseri, Mersin, Niğde, Karaman, Konya, Artvin, Giresun, Gümüşhane, Erzincan, Erzurum, Hakkari, Siirt, Van, Sivas, Kahramanmaraş.
Hatalı Boynuz /Şelek: Bingöl, Muğla, Antalya, Mersin, Niğde, Artvin, Kahramanmaraş.
Anadolu Yaban Koyunu: Konya, Karaman.
Kızıl Geyik: Bilecik, Bursa, Afyonkarahisar, Denizli, Eskişehir, Kütahya, Kastamonu, Kahramanmaraş.
Melez Yaban Keçisi: Adıyaman (KAYNAK)