BİNGÖL – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirasına geçişi teşvik etmek ve finansal istikrarı güçlendirmek için yeni düzenlemeler açıkladı. Zorunlu karşılık oranlarında artış, ihracat döviz gelirlerinin dönüşümüne yönelik teşvikler ve TL mevduatlara uygulanan faiz oranlarında yapılan değişiklikler, ekonomide TL kullanımını artırmayı hedefliyor.
TCMB’nin TL’yi Güçlendirme Hamleleri
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirasının finansal sistemdeki ağırlığını artırmak ve makroekonomik istikrarı desteklemek amacıyla kapsamlı bir düzenleme paketi duyurdu. Yeni adımlar, zorunlu karşılık oranlarından ihracat gelirlerinin dönüşümüne kadar geniş bir yelpazede etkili olacak. Bu düzenlemeler, hem bankacılık sektörünü hem de ihracatı doğrudan ilgilendiriyor.
Zorunlu Karşılık Oranlarında Artış
TCMB, yabancı para mevduatlar için zorunlu karşılık oranlarını tüm vadelerde 200 baz puan artırdı. Ayrıca, yurt içi yerleşiklerle yapılan ve 1 yıla kadar vadeli yabancı para cinsi repo işlemlerinden sağlanan fonlar için zorunlu karşılık oranı 400 baz puan yükseltildi. Bu işlemlerde karşılık hesaplamasına yönelik yöntemde de değişikliğe gidildi. Amaç, kısa vadeli döviz cinsi finansman yapısını sınırlamak ve TL talebini artırmak.
TL Mevduatlara Yeni Yükümlülük
TL mevduatların bankacılık sistemindeki payını artırmak için yeni bir yükümlülük getirildi. Tüzel kişilere ait TL mevduat payı yüzde 60’ın altında olan bankalar, her ay bu payı 0,3 puan artırmak zorunda. Bu düzenleme, bankaların TL cinsi kaynaklara yönelmesini teşvik ederek döviz talebini azaltmayı hedefliyor.
TL Mevduatlara Faiz Artışı
TL mevduat için tesis edilen zorunlu karşılıklara uygulanan faiz ve telafi oranları da güncellendi. TCMB’nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin yüzde 84’ü oranında yapılan ödeme, yüzde 86’ya yükseltildi. Bu artış, TL cinsinden tasarrufları cazip hale getirerek TL talebini güçlendirmeyi amaçlıyor.
İhracat Döviz Gelirlerinde Yeni Düzenleme
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın İhracat Genelgesi’nde yaptığı değişiklikle, ihracat bedellerinin TCMB’ye satılması gereken asgari oran 31 Temmuz 2025’e kadar yüzde 35 olarak belirlendi. Bu düzenleme, ihracat dövizlerinin daha büyük bir kısmının ülke içinde kalmasını sağlayarak TL likiditesini artıracak.
Döviz Dönüşüm Desteği Artırıldı
Firmaların ihracat dövizlerini TL’ye dönüştürmesini teşvik etmek için sağlanan döviz dönüşüm desteği oranı da yükseltildi. Mevcut destek oranı, 31 Temmuz 2025’e kadar yüzde 3 olarak uygulanacak. Bu teşvik, ihracatçı firmaların TL kullanımını artırmasını destekleyecek.
Düzenlemelerin Hedefi: Finansal İstikrar ve TL Talebi
TCMB’nin bu adımları, Türk lirasının finansal sistemdeki ağırlığını artırarak döviz talebini azaltmayı ve makroekonomik istikrarı güçlendirmeyi hedefliyor. Zorunlu karşılık oranlarındaki artışlar, bankaların döviz cinsi kaynaklara bağımlılığını azaltırken, TL mevduatlara sağlanan faiz avantajı tasarruf sahiplerini TL’ye yöneltecek. İhracat gelirlerinin daha yüksek oranda TL’ye dönüştürülmesi ise döviz rezervlerini destekleyecek.