Çewlik.net – Türkiye’de deprem açısından en riski kentlerden biri Bingöl. Kuzey Anadolu Fay Hattı ile Doğu Anadolu Fay Hattı’nın kesişiminde kalan kentte tarihi boyunca birçok deprem oldu. Bunlardan biri de 1971’deki Bingöl depremi. Depremin 53’üncü yıldönümünde, depreme dair verileri derledik.
Ne zaman oldu?
22 Mayıs 1971’de saat 18.45’te.
Nerede oldu?
Bingöl – Göynük arasında.
Kaç şiddetinde?
6.8 büyüklüğünde.
Kaç kişi öldü?
Resmi kayıtlara göre 878 kişi öldü.
Kaç kişi yaralandı?
Resmi kayıtlara göre 700 kişi yaralandı.
Kaç bina hasar gördü?
9 bin 111 bina hasar gördü veya yıkıldı. Bu sayı Bingöl’ün yaklaşık yüzde 70’ine tekabül ediyor. Tarihi Genç Köprüsü de bu depremde hasar gören yapılar arasındaydı.
Nereler etkilendi?
Deprem; Van, Elazığ ve Urfa’da şiddetli; Trabzon, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, Adana, Siirt ve Muş’ta orta; Samsun, Malatya ve Iğdır’da hafif olarak hissedildi. Çevre illerden en çok Elazığ’ın Palu ilçesini etkilendi.
Bir adım geriden
Bingöl Depremi’ni diğer depremlerden ayıran özellik, depremin olduğu tarihlerde Türkiye’nin içinde bulunduğu siyasi ve sosyo-ekonomik kriz ortamıydı. Deprem 12 Mart Muhtırası döneminde oldu. Bununda birlikte hemen öncesinde 5.9 büyüklüğünde 12 Mayıs 1971 Burdur Depremi yaşanmıştı. Tüm bunlar nedeniyle, depremde uygulanan ‘afet yönetimi’ toplumun birçok kesimi tarafından eleştiriyle karşılandı.
Depremden bir gün sonra haber alındı
Bingöl Depremi’nde PTT binası ve elektrik santrali yıkıldı. Bu nedenle Bingöl, depremin ardından hem uzun süre karanlıkta kaldı hem de deprem olduğunu bilgisini ülkeye ulaştıramadı. Saat 18.45’te meydana gelen depremin ardından Bingöl’le telefon bağlantısı ancak ertesi gün saat 4.00’da kuruldu.
Dönemin deprem başlıkları
Depremde matbaaların zarar görmesi nedeniyle haberler yerel basın aracılığıyla ulaştırılamadı. Ulusal basında yer alan bazı başlıklarsa şöyle oldu:
Günaydın Gazetesi: “Depremin harabeye çevirdiği Bingöl’de Enkazların altı cesetlerle dolu”
Hürriyet Gazetesi: “Bingöl Yıkıldı: Can Kaybı Çok”
Son Havadis: “Doğu’da Büyük Deprem: Bin Ölü Var” Tercüman Gazetesi’nin “Bingöl ve köyleri harap oldu”
Milliyet Gazetesi: “Bingöl’de Deprem: Bine Yakın Ölü Var”
Dünya basınından The Times Gazetesi Bingöl Depremi’ne ilgi göstererek, depremde binden fazla kişinin öldüğüne ve 700’den fazla kişinin de yaralandığını aktardı.
Bingöllülerden hasar itirazı
Depremin ardından depremzedeler hasar kayıtlarında hataların yapıldığını iddia ederek yetkililere sürekli itirazlarda bulundu. Depremzedeler, ağır hasarlı binaların orta ya da az hasarlı, az hasarlı binaların da ağır hasarlı gösterildiğini söyleyerek yeniden hasar tespiti yapılmasını istedi. Ancak yeni hasar tespiti yapılmadı. Depremzedelere göre, hasar ve zayiat tespitinde büyük aksaklık ve haksızlıklar yaşandı. (HABER MERKEZİ)