Roşan Lezgin hazırladı: ‘Türkçe – Zazaca Sözlük’ün İkinci Baskısı Çıktı

Çewlik.net – Yazar-çevirmen Roşan Lezgin’in hazırladığı “Ferheng Zazaki – Tirkî / Türkçe – Zazaca Sözlük”ün genişletilmiş ve gözden geçirilmiş ikinci baskısı Roşna Yayınları tarafından yayınlandı.

93.774 sözcüğün yer aldığı sözlük, “Alfabemizin Tablosu; Tabloyé Alfabeya ma) ile “Sözlük Hakkında; Derheqé Ferhengi de” bölümü (qisim) ve Zazaca –Türkçe (Zazakî –Tirkî) ve Türkçe-Zazaca bölüm olmak üzere iki ana bölümden oluşuyor.

Eserin “Sözlük Hakkında” başlıklı bölümünden;

“Sözlük genel anlamıyla,bir dildeki sözcükleri alfabetik sırayla vererek anlamlarını açıklayan ya da  başka bir dildeki karşılıklarını gösteren eserdir. Elinizdeki bu eserde, Zazakî Kürtçesinde kullanılan veya kullanımı muhtemel sözcüklerin Türkçe karşılıkları,yine Türkçede kullanılan sözcüklerin de Zazakî karşılıkları verilmiştir.

***

‘Doğru Yazım Kılavuzu Niteliğinde’

Zazakî okur ve yazarlarının , ihtiyacını doğru ve pratik bir şekilde karşılamak için hazırlanan bu sözlük  iki bölümden oluşmaktadır.İlk bölümde Zazakî Kürtçesinde kullanılan veya kullanılması muhtemel olan 13.664 sözcüğün Türkçe karşılıkları, ikinci bölümde ise 12.419 Türkçe sözcüğün Zazakî karşılıkları verilmiştir. Sözlükte toplam 93.774 sözcük yer almaktadır. Zazakî sözcük envanterinin çoğu Zazakî yazılmış birçok eser taranarak derlenmiş ve yazı dili formunda yazılmıştır. Bu yönüyle elinizdeki bu sözlük, Zazakî yazmak isteyen yazarlar için aynı zamanda bir sözcük doğru yazım kılavuzu niteliğindedir.”

Roşan Sezgin Kimdir?

Roşan Lezgîn, 1964 yılında Lice’nin Dingilhava köyünde doğdu. Sadece dört yıl eğitim aldı. Ortaokul, Lise ve Üniversiteyi (Türk Dili ve Edebiyatı) dışarıdan okudu. 1996 yılından beri çok sayıda dergi ve gazetelerde Kurmancî, Zazakî ve Türkçe olmak üzere yazıları yayınlandı.

2011 yılından beri Newepel gazetesinin editörlüğünü/redaktörlüğünü ve Şewçila dergisinin editörlüğünü/redaktörlüğünü, yine 2009 yılından bu yana yayında olan www.zazaki.net sitesinin editörlüğünü/redaktörlüğünü yapmaktadır. Yazar, 2012 yılında yayın hayatına başlayan Roşna Yayınevinin de editörlüğünü yapmaktadır. Lezgin Vate dergisi yazarları arasında yer almaktadır. 

Roşan Lezgîn Kürtçenin Kurmancî ve Zazakî diyalektlerinde birçok kitabı kaleme almış ve farklı dillerden Kurmancîye ve Zazakîye birçok tercümeler yapmıştır.

Aldığı Ödüller

Roşan Lezgîn Binê Dara Valêre de (Söğüt Ağacının Altında) adlı hikâye kitabıyla 2002 yılında Apec Förlag AB- edebiyat ödülünü aldı. Sonraki yıllarda bi hîkaya Serkewtena Zerencan adlı öyküsüyle Diyarbakır Sur Belediyesinin düzenlediği Birinci Çocuk Edebiyatı Yarışmasında ikincilik ödülü aldı.

Eserleri

1. Binê Dara Valêre de (Hîkaye), Çapa yewine, Weşanxaneya Apecê, Stockholm 2002; Çapa dîyine, Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul 2002; Çapa Hîrêyine, Weşanxaneyê Roşna, Dîyarbekir 2012
2. Dêsan de Sûretê Ma Nimite (Şîîr), Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul 2005; Çapa diyine, Weşanxaneyê Roşna, Dîyarbekir 2013
3. Ferhengê Îdyomanê Kurdkî (Ferheng), Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul 2005
4. Halîn (Hîkaye), Weşanxaneya Komalê, Îstanbul, 2006
5. Ez Gule ra Hes Kena (Hîkaye), Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul 2007
6. Sanikanê Dîyarbekirî ra Guldesteyêk (Sanikî), Enstîtuyê Kelepûrê Kurdkî, Duhok 2009
7. Gotin Diçe Nivîs Dimîne, Weşanxaneya Pêrî, Stenbol 2009, 264 rîpelî
8. Edebîyatê Kirmanckî ra Nimûneyî, Amadekarî: Prof. Kadri Yıldırım – İbrahim Bingöl – Roşan Lezgîn, Weşanê Enstîtuya Ziwananê ke Tirkîya de Ciwîyenê, Mêrdîn 2012, 694 rîpelî
9. Tarîyîya Adirî de, Weşanxaneyê Roşna, Dîyarbekir, 2012, 80 rîpelî
10. Dersê Ziwanî, Weşanxaneyê Roşna, Dîyarbekir, 2012, 128 rîpelî
11. Ferhengê Kurdî (Zazakî)-Tirkî û Tirkî- Kurdî (Zazakî), Weşanxaneyê Roşna, Dîyarbekir, 2013, 358 rîpelî
12. Ji bo Kurmancan bi Awayê Muqayeseyî: Gramera Kirdkî (Zazakî), Weşanxaneya Roşna, Dîyarbekir 2013, 224 rîpelî
13. Sorgu (Yaşam), İsmail Beşikçi Vakfı Yayınları, İstanbul 2015
14. Toplumsal Kürt Gruplarından Zazalar (Araştırma), Weşanxaneyê Roşna, Diyarbekir 2016
15. Ap Hus (Hikayeler), Weşanxaneya Roşna, Diyarbekir 2018
16. Kevoke, (Hİkayeler), Weşanxaneya Roşna, Diyarbekir 2019
17. Roşan Lezgîn, Xezeb (Yazılar), Weşanxaneya Roşna, Diyarbekir, 2021
18. Ferhengê Termanê Edebî (Sözlük), Weşanxaneyê Roşna, Diyarbekir, 2022
19. Ez û Vate (Yazılar), Weşanxaneyê Roşna, Diyarbekir, 2023

1. Suzan Samancı, Siya Bêdengiyê, Weşanxaneya Aram, Îstanbul 2001 (Türkçeden Kurmancî’ye)
2. Roşan Lezgîn, Li Bin Dara Bîyê, Weşanxaneya Elma, Îstanbul 2003 (Zazakî’den Kurmancî’ye)
3. Sadiq Hîdayet, Sê Dilop Xwîn, Weşanxaneya War, Dîyarbekir 2004 (Farsça’dan Kurmancî’ye)
4. Malmîsanij, Cemîlpaşazadeyên Diyarbekirî Û Neteweperweriya Kurdî, Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul 2008 (Türkçeden Kurmancî’ye)
5. Îsmaîl Beşîkçî, Nasname – Ziman – Netewe Û Neteweperwerî, Weşanxaneya Pêrî, Îstanbul 2008 (Türkçeden Kurmancî’ye)
6. Andranîk, Dêrsim Raywanî û Cografya, Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul, 2010 (Kurmançça’dan Kurmancî’ye)
7. Berfîn Zenderlioglu & Mîrza Metîn, Mêrdeyê Şewe, Weşanên Avesta, Îstanbul, 2011 (Kurmancî’den Zazakî’ye)
8. Perwerde de Tetbîqê Ziwanê Dayîke, Weşanê DÎSA, Dîyarbekir 2013, 30 rîpelî (Türkçeden Zazakî’ye)
9. Polîtîkayê Zafziwanîye û Plankerdişê Ziwanî, Weşanê DÎSA, Dîyarbekir 2013, 30 rîpelî (Türkçeden Zazakî’ye)
10. Polîtîkayê Zafziwanîye û Plankerdişê Ziwanî, Weşanê DÎSA, Dîyarbekir 2013 (Türkçeden Zazakî’ye)
11. Amadekar: Ferîdûn Bîrgul, Rêberê Bikarardişê Setê Gulgulînê Gedeyan, Weşanê DÎSA, Diyarbekir 2016 (Kurmancî’den Zazakî’ye)
12. Îsmaîl Beşîlçî, Dewlet û Kurd, Weşanên Weqfa Îsmaîl Beşîkçî, Îstanbul, 2016 (Kurmancî’den Kurmancî’ye)
13. Îsmaîl Beşîlçî, Çawanîya Rejîmê û Kurd, Weşanên Weqfa Îsmaîl Beşîkçî, Îstanbul, 2016 (Türkçeden Kurmancî’ye)
14. Vera Trawma de Muqawemetê Tutan,Weşanê DÎSA, Diyarbekir 2018 (Türkçeden Zazakî’ye)
15. Nadîre Güntaş Aldatmaz, Xewn, Weşanxaneyê Roşna, Diyarbekir, 2019 (Zazakî’den Kurmancî’ye)
16. Roşan Lezgîn, Serketina Kewan, Weşanxaneya Roşna, Diyarbekir, 2020 (Zazakî’den Kurmancî’ye)
17. Roşan Lezgîn, Mealê Kirdî, Weşanxaneyê Roşna, Diyarbekir, 2022 (Arapçadan Zazakî’ye)

(HABER MERKEZİ)